Jîyane pêşesazîyê û di reng û awayê de pirr zêde pêşxistina afirandinê
Di aslê xwe de wê, ev dîtbarîya li ser tiştê re ku wê di jîyanê de wê xwe bide dîyarkirin wê, di warê afirandin û ankû berhemên ku ew dihên çêkirin de jî wê temenê reng bi reng cûdahiyên ku wê bi berhemî werina pêşxistin re jî bê. Di qada jîyane pêşesazîyê de wê, di vê rengê û awayê de wê, pirr zêde afirandin wê, bibê. Minaq wê, biqasî ku wê, ji heman berhemê wê, gelek minaq û ankû kopî wê werina çêkirin wê, bi heman rengê wê li ser heman projeyê re wê, gelek awayên wê projeyê wê bi reng û awayên cûr bi cûr wê werina çêkirin û derxistin li holê. Di vê rengê de wê, were dîtin ku wê, tenê wê projeyek jî wê, di navaroka xwe de wê xwediyê gelek rewşên ji hevdû cûdahîyê bê. Li vir wê, rengê hizirkirinê wê, weke aliyekî giring wê, xwe bide dîyarkirin. Hizirkirin wê, weke aliyekî afrîner wê, di vê çerçoveyê de wê, bi rengên hişmendîyan re wê xwe bide dîyarkirin. Di jîyane de wê bûtîkeka gûlan ku ew weke bûtîka gûlan hatî hizirkirin wê, mirov karê gelek bûtîkên gûlan avabikê û di wan de gûlan biçênê û bi firoşê. Di serdemên gelemper de wê, ev şêwayê minaqkirin û ankû kopîkirinê û bi awayekî afrîner ew minaq û ankû kopî jî werina bi hûrgilkirin û pêşxistin di nava şert û mercên xwe de wê, weke aliyekî din ê pêşxistinê ê bi vê rengê ve girêdayî bê. Afrînerîya bi têgîna pêşesazîyî û ankû li ser têgîna projeyîyê re wê, weke aliyekî ku mirov wê dikarê di serdemên xwe yên gelemper de wê, li wê bihizirin bê. Bi têgîneka peyanerîya afrîner re mirov wê, dikarê wê li wê bihizirê. Di nava rewşên aborî û ankû politikayên aborî ên serdema gelemper de wê, ev wê weke aliyekî giring û giştî ku mirov wê, hilde li dest û wê fahmbikê bê. Wê, di vê çerçoveyê de wê, mirov wê, dikarê wê, weke aliyekî giring û teybet wê, werênê li ser ziman.
Di rewşa berhemên ku ew dihên çêkirin de wê, li vir wê, dema ku mirov ji aliyê yê ku ew çêkirî û her wusa wê ast û pîvane demê a bi aqil re jî mirov wê, di wê de mirov wê divê ku wê li berçav wê bigirê. Ast û pîvane demê wê, weke aliyekî din ê giring wê xwe bide dîyarkirin bê. Wê, di rewşa kirin, tevger, afrînerî û çêkerîyên me yên demkî de wê xwediyê rengekê bê. Mirov wê, dikarê bi wê re wê werênê li ser ziman ku wê, weke têgîneka ku em bi wê re wê, li ser têgîna fêrûazmûnê re wê, bi tişta ku ew weke berhem hatî çêkirin re wê hildina li dest û wê fahmbikin.
Ez li vir wê jî wê, werênima li ser ziman ku wê rewşa afirandinê wê, di aslê xwe de wê di jîyanê de wê, weke rewşeka fêrî û azmûnî ku mirov wê di nava wê de wê bijî wê, hingî wê ew wê bi rastîya wê re wê bi başî wê were fahmkirin bê. Wekî din wê hemû fêrbûnên din ên dervî wê, weke ´pêşnûma´ û hwd wê, li rex wê ew wê bimênin li holê.
Di nava jîyanê de wê, bi teybetî di serdema me ya gelemper de wê, tiştên ku ew pêşketina wê, weke aliyekî giring wê ev wê xwe bide dîyarkirin. Em li vir wê jî wê, werênina li ser ziman ku wê, rewşên weke yên ku wan mirov dikarê di vê çerçoveyê de wê, werênê li ser ziman wê, weke rewşna teybet bin. Mirov wê, dema ku wê tiştekî wê, bixwezê ku ew nivîskî û ankû rengekî din ê weke wê, werênê li ser ziman. Wê çendî wê, karibê ew wê rewşê wê weke wê werênê li ser ziman? Di aslê xwe de wê, ev rewş wê ji aliyê rengê aqilê derûnî, civakî, aborî, felsefîkî û hwd re wê, weke aliyekî din ê teybet re wê, xwe bide dîyarkirin bê.
Ez li vir wê jî wê, werênima li ser ziman ku wê, ew jî wê, weke aliyekî din ê teybet wê hebê. Mirov wê di nava wê jîyane ku ew jîya de wê, ew wê fêrbibê. Wê fêrbûn wê bi wê re wê bibê. Nivîsandinên me, wê hem wê weke nivîsna ku ew ji wê fêrê û azmûnê û hem jî wê weke bineterna nivîskî ên bûyîna bin. Lê wê ji aliyekî ve jî wê, weke bineterna nivîskî ên bi serê xwe jî bin. Lê wê fêrûazmûnên me wê, di temenê afrînerîya wan de bê. Wê ew wê bi wê re wê, werina afirandin. Fêrûazmûn me wê, di nava jîyane me de wê, weke aliyekî afrîner wê, bi wê rengê wê xwe bide dîyarkirin bê. Ez li vir wê jî wê, werênima li ser ziman ku wê rewşa afrînerîyê weke ya ´nivîsandinê´ û hwd wê, di vê çerçoveyê de wê, çerçoveyeka ji wan fêr û azmûan ku ew hatî afirandin bê. Wê ew nivîs wê, minaqe wê, nebin ku ew ji wê were kopîkirin. Lê wê, ew wê were afirandin. Wê demê ew minaqe binetera nivîskî wê, weke mînaqek xwemalî bê. Mirov wê, dikarê wê bi vê rengê wê werênê li ser ziman? Wê, dema ku ew ti minaqên wê nebin mirov wê, karibê wê, bi wê rengê wê werênê li ser ziman. Wê, mirov wê, bi wê re wê, karibê bi vê rengê gelek alî û reng û rewşan bi wê re wan hilde li dest û wan fahmbikê.
Di aslê xwe de mirov, li vir wê rewşa binetera nivîskî û ankû weke tiştekî ku ew weke berhem ku ew hatî çêkirin wê, bi têkiliya wê ya bi fêr û azmûnê re wê dikarê wê hilde li dest û wê li ser wê bihizirê û wê werênê li ser ziman. Wê ev wê weke aliyekî giring bê. Minaq wê, berhem wê, dema ku ew dihên çêkirin wê, weke tiştna şenber û bûjenîkî wê, di jîyane me de wê hebin û mirov wê karibê dest li wan bixê, rajiyê û hilde li dest. Ev jî wê, bi wê re wê mirov wê karibê wê bikê. Lê di dewama wê de mirov wê jî wê, werênê li ser ziman ku wê, rewşa minaqe wê, wê ew wê weke ku ew ´tiştekî heyî li jîyanê´ wê, xwediyê wasîfîyekê bê.
Tişt ku ew hebê wê, weke weke xwediyê wasîfîyekê jî bê. Wê, di vê çerçoveyê de wê, dema ku wê tişt wê hebê wê, ew weke rewşek şenber û bûjenîkî bê. Di rewşa têgîna tiştê de wê, wateya bêjeya ´bûjenê´ jî wê, weke kirdeye vêşarî û şenber a di hundûrê bêjeya ´tiştê´ de ku wê xwe bide dîyarkirin wê hebê. Wê, dema ku mirov wê bahse tiştê wê bikê wê, bişenberî wê li ser têgîneka bûjenîkî re wê şîrovebikê û wê werênê li ser ziman wê, di vê çerçoveyê de wê, temenê wê hebê. Di rewşeka têgînî a hizirkirinê ya bi hîyararşîkî de wê, tişt wê, weke têgîneka li ser ya bûjenê re bê. Lê wê li ser tiştê û ankû bêjeya tiştê re jî wê, têgîn û bêjeya ´hebûnê´ wê hebê ku ew wê tişta heyî û wê hebûna wê tiştê wê bi xwe re wê, di xwe de wê bi wate wê bikê bê. Mirov wê, dikarê wê, weke aliyekî giring û teybet wê, di vê çerçoveyê de wê, werênê li ser ziman.
Li vir di dewama wê de me yê li tişt hizirbikira? Me yê li rewşa têkiliya nava fêrûazmûn û tiştê de me yê hizirbikira. Me yê ew fahmbikira. Ev wê, weke aliyekî giring ê ku mirov wê, di vê çerçoveyê de wê, bi teybetî ku mirov wê, hilde li dest bê. Di dewama wê de mirov dikarê wê jî wê, weke aliyekî giring û teybet wê, werênê li ser ziman ku wê rewşa tiştê û fêrûazmûnê wê, di têkiliya nava wê de wê rewşa aqil wê weke aliyekî giring ê ku mirov wê, bi temenî weke têgîneka bingeh wê hilde li dest bê. Her wusa wê, di vê çerçoveyê de wê, mirov dikarê wê, weke aliyekî giring wê, werênê li ser ziman.
Di rewşa mijara têkilîya tişt û azmûnê de wê, li vir wê, weke rewşeka rêxistinkirî a bi teknîkî wê xwe bide dîyarkirin. Minaq wê, dema ku mirov wê, li tiştekî wê bihizirê ku mirov wê çêbikê û ku mirov ew çêkir wê, ew wê weke tiştekî ku ew hatî çêkirin bê. Wê, ew tişt wê, berî wê, ew nebê. Lê wê hammaddeya ku mirov wê ji wê çêbikê wê hebê. Minaq mirov wê, elementa zêr wê bihizirê. Wê ew wê berhevbikê û wê bi halênê. Piştre jî wê, li ser wê re wê, bi darêjkî wê, li çerçoveyekê wê bihizirê. Ev çerçova ku wê, wêne û ankû şeklê sawalekê û ankû tayrikekê bê, rewşeka ku mirov wê di jîyanê de wê dibînê bê, pela darekê bê. hebûna darekê bê û hwd wê, ew wê, weke wê minaqe wê çêbikê. Yan jî wê, weke ku mirov di serdemên neolîtîkê li dora dûwanzdeh û deh hezar salan de wê li kurdistanê wê, çêkirina hêkelên jin û mêran bi rengên cût bi cûr ku ew hatina tefsîrkirin wê, werina çêkirin. Wê tişta ku mirov wê dît wê, weke wê çêbikê. Wê, di vê çerçoveyê de wê, ew wê, ew wê çêbikê. Li vir wê, dema ku mirov wê li mirovekî binerê wê, ew dîtbarîya wî di mejiyê me de wê, weke têgîneka fêrûazmûnî wê cih bigirê. Lê ew mirov di demek jîyanê de wê hebê. Piştre wê, ew mirov wê, li ser wê fêrûazmûna xwe ya di mejî de re wê, bihizirê. Wê, bi wê re wê, li sûretê mirovekî wê di mejiyê xwe de wê bişekilbikê wê bihizirê. Wê, di vê çerçoveyê de wê wê ew wê, çêbikê. Wê, di vê çerçoveyê de wê ew çêkerîya wê weke encama hizirkirin û fêra wî ya di mejiyê wî de bê. Lê wê berî wê fêrê wê rewşa dîtbarîya mirov a ku ew ji mirov bi rastî hatî girtin wê ew wê di temenê wê de wê hebê. Di vê çerçoveyê de mirov wê demê dikarê bihizirê ku wê fêrûazmûnên me wê ji jîyanê û jîyankirinê bin. Tişt jî wê, di cewherê wê de wê çêkirina wê ji wê ew wê hebê. Wê, her wusa wê, tişt wê, bi vê rengê wê, ew wê hebê. Her tişta ku mirov wê, çêkir wê, ji aliyekî ve wê, weke jîreka mirov a bi fêrî bê. Minaq em, di roja me de wê, telefonekê wê çêbikin, wê arabeyê çêbikin, wê xanîyekê dehqat wê çêbikin û hwd wê, bi vê rengê wê, mirov wê karibê gelek tiştan wê di roja me de wê çêbikê. Lê wê ew tişt hemû wê, bi çerçoveya xwe ya darêjkî wê, weke şêwayekê hizirkirina me jî bê.
Di nava têkiliya tiştê û fêrê de wê, mirov wê, di jîyanê de wê, karibê wê tiştê wê bi gelek şêwayan wê werênê li ser ziman. Wê, di vê çerçoveyê de wê aqilê mirov wê, weke temenekê mirov ê li ser fêrên me re ku wê li ser wê re wê were afirandin bê. Wê temenê pêşxistinê bê. Aqil wê, dema ku ew hat û gihişt wê demê û sîyanê wê, hingî wê, weke ku ew gihiştî li rewşeka pirr zêde li pêş û giring a di jîyanê de ku ew dikarê biafirênê bê. Têgîna dîtbarîya aqilî mirov, di aslê xwe de wê, dikarê wê, di vê çerçoveyê de wê bikê ber rewşeka lêpirsîner de. Wê, di vê çerçoveyê de wê, weke aliyekî teybet wê, hilde li dest û wê, werênê li ser ziman. Di vê rewşê de wê dîtbarîya aqil wê, dema ku mirov wê bi darêjkî wê bi çerçoveya wê pêşbixê wê li ser wê pêşxistinê re wê afirandina tiştê wê were kirin. Pêşxistina bi aqilî û afrînerîya bi tiştî wê di tişta ku ew bi hebûnî hat çêkirin û derxistin li holê de wê, hevdû temem bikin. Wê mirov dikarê di vê çerçoveyê de wê, weke aliyekî giring bi hevdû re wê, hilde li dest û wê fahmbikê.
Ez li vir wê werênima li ser ziman ku wê, di roja me de wê, di vê çerçoveyê de wê, tişt wê bi gelek şêwayên wê yên ku ew dihê pêşxistin re wê were ajotin li bazaran. Minaq wê, dema ku mirov wê, xwarinekê çêbikê û bifiroşê, li bûtîkekê wê tiştekî amede bikê û wê bikê ambalajê û hwd de wê bifiroşê wê, di vê çerçoveyê de wê bi aqilekî wê ew wê were kirin. Mirov dikarê rewşa çêkirina tiştê wê bi têgîneka din re wê bişibihênê û wê werênê li ser ziman. Minaq wê, têgîna qatkirina atomê wê mirov dikarê wê, werênê li ser ziman. Wê her tişt wê, ew rewşa wê ya ku ew heya wê, rewşa wê ya dawî bê. Minaq ez rajima kevirekî ku ew bi tenê weke kevirekî heya. Lê dema ku ew kevir min avêt ardê û ew li çend qatan şikeşt wê, ew wê hingî wê ew rewşa kevir a pêşî wê tenê wê weke darêjekak ku min ew pêşî dîtî wê di mejiyê min de wê bimênê. Minaq wê, di roja me de wê, li bazarê û ankû di bûtîkan de wê goşt wê were firotin. Goşt wê, ji sawalekê bê. ew sawal jî ew berê yek qat bû û zindî bû. Piştre ew sawal hat gûrandin û goştê wê hat qatkirin û dihê firotin.
Rewşa tiştê jî wê, bi vê rengê weke rewşekê bê ku mirov wê dikarê wê werênê li ser ziman bê. Tişt wê, hertimî wê, di rewşa xwe ya darêjkî de wê, ew wê hebê. Wê, ew rewşa wê ya darêjkî wê, weke rewşeka xwemal a dawî bê. Ku ew tişt ji wê rewşa wê hat derxistin û ankû weke ku me li jor hanî li ser ziman ku me ew tişt bi şikandinê bê û ankû bi şêwayên din bê ew gûharand wê, hingî wê, ew rewşa darêjkî a dawî a bi tiştê re wê, weke têgînekê wê li holê wê bimênê. Di aslê xwe de wê li vir wê giringîya aqil wê, weke aliyekî giring wê xwe bide dîyarkirin. Wê rewşa aqil wê, di vê çerçoveyê de wê, di nava derkirina bi fêrî û wê hebûna wê tiştê de wê, weke rewşeka fêrbûnê bê. Di vê çerçoveyê de mirov wê jî wê, werênê li ser ziman ku wê ti tişt wê, bi rewşa xwe re wê, ne mayînda bê. Wê tişt jî wê bi hebûna wê re wê bi gûharê. Wê ji holê wê herê. Wê rewşa wê ya dawî wê bi gûharê. Wê, gûharîn wê weke herdemî ku wê hebê bê.
Fêr û azmûn wê demê mirov wê dikarê wê, li vir wê, weke rewşek jîyanî wê hilde li dest. Wê fêrûazmûnê wê mirov dikarê wê piştrast bikê? Wê dema ku ez minaq kevir a li jor min da w li vir wê bibîrbixin wê, hingî wê, rewşa fêrûazmûnê wê piştrastkirina wê, ku ew kevirê ku ew min avêtî ardê û ew şikandî wê, ku ez karibim wê weke berê weke ku ew ne şikeştî wê bi şûn ve wê werênim wê, ew bibê. Lê wekî din wê, hertimî wê dem wê di herikînekê de bê. Wê demê wê piştrastkirina fêrûazmûnê wê ew jî wê li ser rewşa parastina wê hişê me yê li ser wê tiştê û têkiliya wê ya bi wê fêrê û azmûnê re bê. Di rewşa fahmkirina fêrûazmûnê de wê, mirov wê werênê li ser ziman ku wê, fêrûazmûn wê dema ku ew girêdana hişmendîyê a bi rewşa tiştî a ew ji wê ku ew bûya ku ew windakir û pêde wê, di rewşek razber de wê, ji aliyekî ve wê bimênê. Ji aliyekê din ve jî wê, di rewşa ku mirov wê tiştê nikaribê wê weke kesê dûyemin wê salixbikê wê hingî wê dîsa wê bo me wê ew ew hikme razberîyê wê derbasdar bê. Mirov wê, bi vê rengê wê, bi teybetî wê, dikarê wê, werênê li ser ziman.
Li vir fêrûazmûn wê, salixkirina wê, wê, bi serê xwe wê, weke ku mirov wê dibînê wê weke mijareka ku wê, mejiyê mirov wê li ser wê were wastandin bê. Wê, di vê rewşê de mirov dikarê wê jî wê, bi wê re wê werênê li ser ziman ku wê, ev jî wê, weke aliyekî giring û teybet wê, xwe bide dîyarkirin.
Fêrûazmûn lê wê, di navaroka wê de wê weke du kirdeyên vêşarî wê şenberî û razberî wê bi hevdû re wê weke ku ew di çermekê de ew dijîn bin. Wê, bi wê re wê, ya ku wê, rewşa dîyarîya şenberîyê û ankû razberîyê wê bide dîyarkirin wê hişmendîya me ya li ser tiştê bê. Di vê çerçoveyê de wê, dema ku mirov wê, pêşxist bi wê xwe re wê, bi wê re wê mejiyê mirov wê, wan azmûnên me re jî wê, bi şenberî wê bide dîyarkirin.
Tişt wê, weke aliyekî giring wê demê wê, xwe di çerçoveya têgîna fêrûazmûnî de wê, weke aliyekî temenî wê bi hişmendî wê bide dîyarkirin. Di rewşa têkiliya tiştê û fêrûazmûnê de wê, ya ku wê were dîtin wê, ew bê ku mirov wê werênê li ser ziman ku wê, ji du aliyan ve wê rewşa wê têkiliya tiştê û fêrûazmûnê wê hebê. Aliyê pêşî wê, bi fêrûazmûnê re wê pêşxistina wê bê. Wê hebûna wê çerçoveya dîtbarî û têgînî a tiştî bê. Aliyê din jî wê, ew tişta ku ew fêrûazmûn ew ji wê hatîya girtin wê, weke xwe bi salixkirina wê re wê hildana li mejî wê, ji aliyekî ve wê hem temenê wê têgîna şenberîya di nava fêrûazmûnê de bê û hem jî wê bi wê re wê ew fêrûazmûn wê weke ji wê tiştê wê xwe bide dîyarkirin bê. Li vir wê, bi awayekî pirrdîmenî wê bi fêrûazmûnê re wê rewşa aqil wê xwe bide dîyarkirin bê. Mirov wê, dikarê wê, werênê li ser ziman. Di dewama wê de mirov dikarê wê jî wê, werênê li ser ziman ku wê rewşa têkilîya tiştê û ya fêrûazmûnê wê, di vê çerçoveyê de wê têkiliyeka aqilane a hişmendî bê. Wê, mirov wê, di vê rengê de wê, werênê li ser ziman.
Fahmkirinên me wê, ji tiştê bin. Lê wê ji rewş û awayên tiştê ên demkî û rewşî bin. Wê, bi demê re wê, ew tişt wê bi xwe re wê gûharînê wê çêbikê. Ew gûharîn jî wê, weke pêvajoyên fêrûazmûnî wê bi me re wê xwe bidina dîyarkirin. Minaq wê zaroyek wê ji piçûkatîya wê û heta mazinbûn û pîrûkalbûna wê, wê çawa wê bi gûharê û wê darêjka wê bi gûharênê wê, ev hemû wê weke pêvajoyna ku mirov wê di wê xate jîyane wê mirov de wê fêr bibê bê. Têgîna tiştê wê, di jîyanê de wê, bi gelek awayên wê re wê, bi me re wê bi fêrûazmûn bê. Mirov wê çendî ku wê, li wê fêrûazmûn û darêjkên tiştî wê bi hişbibê û wê di mejiyê xwe de wê kifşbikê wê, bi wê re wê, di jîyane xwe de wê tiştan wê pêşbixê.
Pêşxistina tiştan di jîyanê de wê, bi demê re wê zêdetir bibê. Wê ev jî wê bi demê re wê li ser fêrûazmûnên me re wê zêdetir bibê. Giringî û qadirmazînîya fêrûazmûnê wê, di rewşa afîrînê de wê, weke aliyekî ku em wê çendî ku em wê, mazin wê werênina li ser ziman wê piçûk wê bimênê li ber wê mazinahîya wê. Di rewşa fêrûazmûnê de wê, ew wê, bi wê re wê hebê û wê xwe bide dîyarkirin ku wê, çendî ku wê rewş wê bi zindîyan û ankû xwezaya dervî zindîyan re ew jîyan wê bi pêvajoyên wan jîyankirinê û rewşên wan ên jîyankirinê re wê, ew rewş wê, bi çerçoveyên wan re wê werina dîtin û fahmkirin. Mirov dikarê wê jî wê bi wê re wê, werênê li ser ziman ku wê, rewşa darêjkê wê, her rewş û ankû pêvajoyên wê, ew wê, weke rewşna ku mirov wan dikarê wan fahmbikê bin. Lê li vir wê, dema ku mirov wê bi hişmendîya fêrûazmûnê wê bihizirê wê, bi wê re wê, ew darêjk wê weke biriqîna wê, mirov wê di jîyanê de wê, tişta xîyalbikê û pêşbixê. Wê, di vê çerçoveyê de wê têkiliyeka aqil a bi afirandinê re wê xwe bi wê re wê bide dîyarkirin. Mirov dikarê wê jî wê, werênê li ser ziman ku wê, rewşên afirandinê wê, bi wê re wê, bi çendî ku wê bi minaqkirina bi darêjkî wê bibê wê, biheman rengê wê bi minaqkirin û pirrkirina bi rengînîya wê re jî wê, weke aliyekî din ê afrînerîya bi wê re bê. Em î ro ku em di çina bûtîkeka xwarinê em gelek ambalajên weke hevdû lê ku ew bi renegên cûda û ankû ´etîketên ji hev cûda´ wê werina dîtin. Wê, bi vê rengê wê, ew wê, weke awayekê wê bê. Di vê rewşê de mirov dikarê wê jî wê, werênê li ser ziman ku wê rewşa wê, weke aliyekî teybet wê, xwe bide dîyarkirin bê. Di rewşa afirandina malan de wê, di vê çerçoveyê de wê, ew rewşên darêjkê wê xwe bi awayekê wê, di reng û awayên wê de wê bidina dîyarkirin. Aliyekî din ê vê rewşa ambalajiyê wê hebê ku ew jî wê, di rewşa li gorî piçûk û mazinahîya wê ku wê, biha wê li ser wê were danîn bê. Di vê çerçoveyê de wê jî wê weke aliyekî mirov dikarê wê li ser wê bisekinê û wê werênê li ser ziman.
Di rewşa ambalajê de wê, çawa wê xîtabî çav û nerîna mirov wê bikê û wê hey û bala mirov wê bikişênê li ser wê, ew wê were bi reng û awa kirin. Wê, bi wê re wê, dem bi dem wê bêî ku mirov wê li navaroka wê bihizirê wê, ew xîtabîya li berçav wê, temenê wê kirina wê tiştê bê. Wê li vir wê ev di rewşna wê derkeve li pêşîya pêwîstî û ankû pêwîstî pê nebê jî.
Di rewşên kifşkirina bihayê û bihayê bihaye de wê, di vê rewşê de wê çendî û çawa wê beremberê wê, di hundûrê wê amlabajê de wê hebê wê, ew wê, weke aliyekî din ku mirov wê li ser wê bisekinê bê. Di aslê xwe de wê, ev alî wê weke aliyekî din ê teybet bê ku mirov wê, bi teybetî wê li ser wê bisekinê bê. Her wusa li vir mirov wê rewşa bihayê ku mirov wê, li ser wê bihizirê wê di roja me de wê, ew wê weke têgihekê wê di mejiyê mirov de wê hebê ku mirov tiştek kirî ku mirov bihayê haqê ku me da ku mirov wê, hilde bê. Yan jî bi gotineka din ku mirov wê beremberê wê bihayê wê, çawa wê karibê wê haqê hilde, wê li ser wê bisekinê.
Wê weke aliyekî ku wê, bi zêdeyî wê, were li ser ziman ku wê, "beremberê bihayê ku ew dihê dayîn hildana haqê wê" wê, weke aliyekî ku wê, werê hanîn li ser ziman. Ya ku ew dihê li ser ziman wê, dem bi dem wê ji hevdû wê cûda bê. Di vê rengê de wê, rewşa bihayê û hildana beremberê wê, haqê wê ew wê weke aliyekî giring wê derkeve ber me.
Di serdema kapîtal de wê bi semyenîya pêdandî û ya gerîner de wê, rewşên ku wê derkevina li pêş wê, weke aliyna ku wê mirov wê bi zêdeyî wê, di çerçoveya têgînên weke ´bazara serbest´ hwd de wê li ser wê bisekinê bê. Wê dema ku wê malek wê were gerîn wê ew wê, were dayîn li kesekî din wê beremberê bihayekê ku ew dixwezê û ew wê herê dikê. Di vê rewşê de ew malê ku ew hatî dest gûharandin wê, weke malekî ku gerîner bê. Semyanîya pêdandî û ankû ´sabît´ de wê, di roja me de wê gelekî wê teknîk wê pêşketî wê di wê de wê were bikarhanîn û ankû wê di temenê wê de wê were bicihkirin. Di vê çerçoveyê de wê li ser wê re wê ew wê were pêşxistin. Semyanê pêdandî(sabît) de wê, weke aliyekî giring wê rewşa parastina wê xwe bi wê rewşa wê re wê, were dîtin. Li ser dahata pêdandî re jî mirov dikarê wê bahse wê bikê. Dema ku wê, şirketek minaq wê ji dahata xwe wê zêdetirî wê xarc bikê wê, ew wê demê wê ji semyanê xwe yê pêdandî wê weke ku wê bixwe. Wê hin bi hin wê ew semyanê pêdandî wê piçûk bibê. Çendî ku çûyinên weke mesref û hwd ku ew li bin wê wê dahatê re bin wê, hingê wê di dest de wê ji ya semyanê pêdandî wê zêdetir wê di dest wê de wê weke kar wê biafirê. Ev mijara semyanê pêdandî mirov wê, dikarê li ser bihayê û bihayê wê bihayê û rewşa kirin û firotinê û hwd re jî wê li ser wê bisekinê. Lê em zêde çerçoveya wê, bi wê re fireh û bela nekin. Em li vir wê, dema ku em, malekê ew hat çêkirin bi bihayê ku ew li wê hat xarckirin û dahatên ku ew bi firotina wê re ew, ku hatin wê, li ser wê re wê, mirov dikarê hinekî li ser wê bisekinê. Ahenge bihayê wê, li vir wê, têkiliya nava mal, rewşa firotinê û bandûra li pêwîstî û pêdîvîyan wê ji gelek aliyan ve wê bide dîyarkirin. Lê dewrûdayimîya wê, wê li ser rewşa afirandina malê û firotina wê re wê, were pêşxistin. Di vê rewşê de wê malê ku ew hat firotin wê, ji wê zêdetirî wê avêtina li ser wê weke kar wê weke aliyê qizinckirin û ankû li wê zêdekirin bê.
Di rewşa semyanê pêdandî de mirov dikarê wê di çerçoveya rewşên dahatên welêt û her wusa rewşên weke yên qada çandiniyê û rewşên weke yên pêşesazîyê ku ew di roja me de ew hatina pêşxistin em, bi wan re li ser wê bisekin in. Di vê çerçoveyê de wê, rewşa semyanê pêdandî û ya semyanê gerînek wê, têkiliya di nava wan de wê, bi vê rengê wê li ser rewşên afirandinê re wê xwe bidina dîyarkirin. Di roja me de wê, mijarên afirandinê û firotinê wê, di vê çerçoveyê de wê, çawa wê, ew wê werina pêşxistin û firotin wê weke aliyekî wê xwe bide dîyarkirin. Lê di dewama wê de mirov dikarê wê jî wê, weke aliyekî giring wê li ser wê bisekinê bê. Di vê rewşê de wê semyanê pêdandî wê, di roja me de wê, bi zêdeyî wê, weke semyanê ku ew temen û ankû bingeh jî bê. Wê li ser wê re wê, ew wê, were pêşxistin. Malek ew dema ku ew hat pêşxistin wê, ew wê weke rewşeka gerînê a li ser wê semyanê pêdandî jî bê. Di rewşa semyanê pêdandî de mirov dikarê wê jî wê, werênê li ser ziman ku wê ev wê, di roja me de wê, xwe bide dîyarkirin. Têgînên weke bi dîtbarî ku wê temenê wê têgîna gûharinê biafirênin û wê ew hertimî li ser tişta ku ew hat afirandin re ku wê hertimî wê were parastin jî wê, têgîna xwe nûkirinê bê.
Em li vir wê werênina li ser ziman ku wê, weke aliyekî giring wê temenê parastina semyanê pêdandî wê ew bê ku wê, semyanê gerîner ku ew bi afrînerîya xwe re ew heya bê. Wê dema ku wê, di fabrîqayekê de wê mal wê were afirandin wê, ew wê, weke aliyekî giring wê xwe bide dîyarkirin bê. Ez li vir wê werênima li ser ziman ku wê ew jî wê, weke aliyekî giring wê xwe bide dîyarkirin.
Ez li vir wê werênima li ser ziman ku wê, weke aliyekî giring wê xwe bide dîyarkirin bê. Di rewşa semyanê pêdandî de wê, di wê rewşa afirandina malê de ku wê demê ku ew hat wê astê wê bi wê re wê, di ahngekê de wê were li ser ziman. Di fabrîqayê de wê, di roja me de wê, gelek teknîk û ankû makîna û hwd wê werina bikarhanîn. Wê rewşa bi têkiliya di nava rewşa semyanê pêdandî û yê gerîner de jî wê, bi rewşa afrînerîya wan amûran re wê xwe bide dîyarkirin. Semyanê pêdandî ku ew hat wegerendin li mal wê, ew wê bi firotina wê re wê, hin bi hin wê were hanîn li cihê wê. Di vê rewşa hanîna li cihê wê de wê, hin bi hin wê, di wê de wê, gûharîn wê bizêde hanîna li cihê re wê xwe bide dîyarkirin. Li vir wê, di wê rewşa afirandina malê de wê, hêza makîna û kesên ku ew diafirênin wê, di wê de wê weke aliyê wê yê afrîner wê, xwe di temen de wê, bide dîyarkirin. Wê, ew wê weke hêza çêkerîner a ku mirov wê ji wê bahsbikê bê.
Di rewşê de wê, dema ku wê, rewşa semyanê wê hilde li dest wê, weke ku me hinekî li jor bahse rewşên zêde xabitandina karkeran û hwd kir. Wê, di wê rewşê de wê, minaq ku wê malek wê di pênc seatan de wê were afirandin û karkerek ew deh seatan karbikê wê, ew du malên bi wê rengê wê biafirênê. Lê dema ku ew dervî dema ku ew karbikê ku ew zêdetirî ew minaq ew, 12 seatan û ankû demhijmêran ew were xabitandin wê, ew di wê rewşê de wê, zêdetir wê temenê afirandinê bê. Di vê rewşê de ku ew karker ku ew zêde xabitîya wî, divîyabû ku ew zêde mafê wê û ankû haqê wê hilde. Lê ew dema ku ew maf û ankû haqê heşt û ankû deh seatan û ankû demhijmêran ew hilde wê, dema ku ew bi awayekê xwezayî her roj ew maf û ankû haqê heşt seatan û ankû demhijmêran hilde wê çar seat û ankû demhijmêr wê zêdetir wê weke ku ew ji xwedî kar re xabitîbê wê li holê wê bimênê. Lê dema ku ew, dîsa ku ew mafê deh seat û ankû demhijmêran ew hilde jî wê weke ku ew dîsa du seatan û ankû demhijmêran ew xabitîbê wê were dîtin. Di vê çerçoveyê de wê, di her halûkarê de wê xwediyê kar wê, ew zêde qizinckiribê. Ew malê wê dema zêde-karkirinê ku ew di wergerênê li bihayê û ankû pereyê wê, ew wê, weke aliyekî din ê ku ew ji wî re ew zêde were bê. Di vê rewşê de wê, ji xwe wê ew malê wî yê ku ew di dema xwe ya xweza a kar û xabatê de ku ew hatîya kirin wê semyanê wî yê pêdandî wê li wî wergerênê.
Di rewşa semyanê pêdandî de wê, rewşa wê, li ser rewşa kar û xabatê re wê, minaq wê weke ku mirov li ser xabate li fabrîqayekê bihizirê wê, hinekî jî wê girêdayî amûrên xabatê, di wê de wê bi awayekî xwe weke temenekî dîyarker bide nîşandin. Di wê girêdanîyan bi amûrên xabatê re de wê, rewşa wan ya zaxmbûn, temen dirêjbûn û hwd wê, bi wê rengê wê hinekî jî wê girêdayî rewşa fîzîkî bê. Lê ev rewş wê, ji aliyekî ve wê, pirr dîtbar bê. Rewşa amûrên xabatê wê, hertimî wê bi karkirina wan re wê, rewşa semyanê pêdandî wê hertimî wê bi awayekî dewrûdayimî wê bi teveger bikê. Semyanê ku ew digûharê wê, rengê wê, xwe bide domandin. Rewşa semyanîya pêdandî wê di aslê xwe de wê, weke rewşeka dîtbar bê. Her çendî ku wê, weke ´semyanê pêdandî´ û ankû ´semyanê sabît´ wê were bi navkirin jî ku ew rewşa amûran û xabata wan di wê de bi tevgerî nebê wê, ew rewşa wê ji temen ve wê, nikaribê were parastin. Li vir wê, rewşa dewrûdayimîya wê rewşa amûran û afirandina wan a mal re wê, bi dayimî ku ew hertimî weke hevdû wê afirandinê bikê wê li ser wê re wê, weke ku wê xwediyê rewşekê bê. Di vê rengê û awayê de wê mirov dikarê wê, weke aliyekî teybet wê, werênê li ser ziman. Di vê rewşê de wê, di aslê xwe de wê, rewşa dîtbar a ku ew li ser xabata amûran re wê, di wê de wê were li ser ziman wê, weke aliyekî wê yê giring ku mirov wê li ser wê re wê fahmbikê bê. Di dewama wê de mirov wê jî wê, werênê li ser ziman ku wê, makîna wê malê ku ew hertimî wê afirand wê, ew dema ku ew mal derket li holê wê, weke rewşa zêde-kar bê. Wê, ew jî wê bi zêde-kedê re wê xwe bide pêşxistin. Ev jî wê, zêde xabitandinê re wê, xwe bide nîşandin. Zêde xabitandin wê, minaq ku wê, mirovekî xwedî kar ku ew her heyv ku ew 100 milyonî qizincbikê ku ew wê, rewşê di rewşek ahengî de wê bidomê û her heyv wê wusa wê bikê wê ew weke rewşa negûharîna a semyanê pêdandî a li cih bê. Lê bi wê re wê, dema ku ew derketina li ser wê re ew bû wê, ew wê weke zêde qizinckirina li ser wê re bê.
Li vir wê rewşa hêza kedê ku ew xwe bide dîyarkirin. Ku ev rewşa semyanê ku ew weke semyanê gûharîner û ankû yê negûharîner ku ew dihê hanîn li ser ziman jî bê wê, di temen de wê, ya kifşkar wê rewşa gerînê ku ew dihê pêşxistîn hebê bê. Wê, mal û ankû tişt wê weke encama kedê bê. Mirov dikarê wê weke keda ku ew wegerîya ya li malê jî wê, werênê li ser ziman.
Di rewşa mal û afirandîna wê de wê, ked wê weke aliyê bingihîn bê. Wê çendî wê ked wê were dayîn wê li gorî wê afirandin wê bibê. Wê rewşa kedê wê, li gorî nirxîtîya wê, ew wê, afirînê wê bide dîyarkirin.
Di vê rewşê de mirov dikarê wê jî wê werênê li ser ziman ku wê, rewşa amûrên afirandinê wê, weke rewşeka teybet wê xwe bide dîyarkirin. Em li vir wê werênina li ser ziman ku wê, di rewşa weke ya makînayekê, avahîyeka kargehê, amûrekî destî ku ew bi wê kar dihê kirin û hwd wê, ev hemû wê xwediyê temenekê bin. Her wusa di vê çerçoveyê de wê, mirov dikarê wê, weke aliyekî giring wê, werênê li ser ziman.
Mal wê, bi keda ku ew li wê hatî dayîn re wê were pêşxistin. Lê li vir em divê ku wê rewşê baş fahmbikin ku wê, di nava rewşa zêde-nirxê û ya zêde-karê de wê xate xirev ku ew heya wê fahmbikê. Wê carna wê ev herdû gotin wê, bi hevdû re wê ne di ahengekê de bin. Wê rewşa wê, ew wê xwe bide dîyarkirin. Di roja me de wê, rewşa zêde-kar, zêde-nirx û bi wê re wê zêde-mal û ankû zêde-tişt wê xwe bide dîyarkirin. Têkiliya di nava zêde-nirx û zêde-tiştê de jî wê bi heman rengê weke ku em di rewşa bazara roja me a ´serbest´ de wê dibînin de wê, hevdû negirin. Ev jî wê, weke aliyekî din ê ku mirov wê werênê li ser ziman. Rewşa malekê ji bihayê wê zêdetir dana nîşandin û firotin wê, ne ji bi rewşa zêde-nirxîya wê re wê, were pîvandin bê. Her wusa wê di vê rewşê de wê, di roja me de wê, ew wê weke ku ew dihê dîtin ku wê, minaq wê, di bûtîkekê de wê kîloyek masî ku ew minaq bi 50 waraqî were kirîn wê, bi 100 waraqî û ankû zêdetirî wê were firotin. Ez zêde-kar wê, têkiliya wê, bi zêde-nirxê re wê nebê. Ev rewş wê, weke rewşeka ku mirov wê, dikarê li ser wê re rewşa zêde-nirxê û ankû pêşxistina ´kêm-nirxê´ ku wê, li ser têgîna ´heman zêde-nirxê´ re wê were bi watekirin û bi têgînî wê, pêşbixê û wê werênê li ser ziman.
Li vir mirov dikarê wê jî wê werênê li ser ziman ku wê, ev rewşa firotina malekê ji haqê wê zêdetirî bi bihayekê zêdetirî wê, weke rewşeka ku wê, di temenê gelek pirsgirêkên rewşa kapîtalê de jî bê. Li vir wê, dema ku mirov wê, rewşa serbestîyê ku wê hilde li dest ku wê, çendî ku wê, ne bi rewşeka bi vî rengî wê bi heta fahmkirin jî lê wê tenê wê weke rewşeka bi azadîya weke ku ew dixwezê ku ew xwediyê mal bi bihayê ku ew dixwezê ku ew bifiroşê ku ew were şîrovekirin wê, weke aliyekî ê ku mirov wê li ser wê bisekinê bê. Di vê rewşê de mirov wê, dikarê wê, weke aliyekî giring wê li ser wê bisekinê bê.
Di roja me de wê rewşa malê ku ew dihê firotin wê, pîvanên firotinê wê di wê de wê çi bin? Di aslê xwe de wê, dema ku mirov wê, li haqê malekê ku ew bi wê dihê firotin ku mirov li wê bihizirê wê, ev rewş wê, weke rewşeka ku ew tenê wê ji aliyê ´qizinckirinê´ ve ku ew li wê dihê nerîn bê. Herkesek wê li pay qizinckirineka zêde bê. Ber vê yekê ya ku wê, dem bi dem wê di nava xalkê de wê bo vê rewşê wê weke ku kurd wê weke gotineka gelîrî wê werênina li ser ziman "nan di devê şêr de ya" bê. Di vê rewşê de wê, rewşa bihabûyîna malê û ankû wê dema ku mirov wê, bixabitê ku wê, di roja me de wê, beremberê qizincê heyveka xwe wê jîyane xwe ya heyvekê wê bide domandin wê, ew li hevdû wê dernekevin wê, li ser wê re wê were gotin. Ber ku wê, di rewşên firotina malan de wê, ew nelevkirin wê hebê. Mirov, dikarê wê rewşê jî wê, werênê li ser ziman ku w, ew jî wê, werê dîtin ku wê, heman mal ku mirov li bûtîkekê bi bihayekê wê bibînê ew mirov dikarê wê li bûtîkek din wê bi bihayekê ku ew yan hinekê kêmtir û ankû hinekî zêdetir wê bibînê. Ev jî wê, weke rewşeka ku wê, çawa wê, di çerçoveya wê têgîna ´bazara serbest´ de wê, li ser bihayê re wê, di roja me de wê bi wê were leyistin bin. Wê, di vê çerçoveyê de wê, rewşa qizinckirina li ser bihayê re wê, ev rewş wê, weke rewşna teybet bin.
Di rewşa bihayê malê de wê li vir wê, dema ku wê, malek wê, were kirin wê, ew mal wê, bihayê ku wê xwarina ku ew hatî kirin wê, bihayê ambalajkirina wê, her wusa devera ku ew li wê dihê firotin û hwd jî wê were li wê were avêtin li ser wê. Bi wê re wê, minaq ku mirov herê kafeyê ku ew li wê kafe wê bi wê pênc waraqayan bê wê, ew wê yan bi bîst, yan bi bîstûpênc û yan jî bi sih waraqayî wê were firotin. Dema ku wê, ji xwediyê wê deverê re wê were pirsîn ku ew çima wê, wusa difiroşê wê, bibêjê ku "ez, divê ku wê kirêya devera ku ez di wê de kar dikim jî derxim." Ev jî wê, weke aliyekî ku ew li ser navê yê xwediyê deverê ku ew ji wî hatîya kirêkirin ku ew divê ku ew were qizinckirin bê. Di vê rewşê de wê di dewama wê de wê, yê ku ew wê cihê bi rêve dibê jî wê, bêgûman wê li xwe û qizinckirina xwe jî wê bihizirê. Wê, bi wê re wê, ew çendî wê hertimî wê hinekî zêdetirî wê bi firoşê û wê, di destê xwe de wê, hinekî zêdetirî wê waraqa w berhevbikê.
Di vê rewşê de mirov dikarê wê jî wê, werênê li ser ziman ku wê rewşa firotinê wê, di vê çerçoveyê de wê, ev rewş wê, di roja me de wê, weke rewşeka ku wê, xwe bide dîyarkirin bê. Mirovekî ku mirov wî hî nasnekê wê ku wî cihê xwe yê kar li kesekî daya bikirê wê, kesê sêyemin ku ew hat wir kafeyek vexwart û ankû xwarinek xwar wê bi haqê xwarina xwe re wê, haqê wê kirêkirina ku wî mirovê pêşî li yê duyem daya kirin jî wê bêî ku ew berdêla wê bistênê wê ji berîka xwe wê bide. Di kurdî de wê, ji vê rewşê re wê gotina "şelihandinê" wê were bikarhanîn. Yanî wê, dema ku mirov wê pereyên di berîka yekî din de bêî ku ew tiştekî weke berdêlê bidiyê ku ew ew ji wî hilde bê. Wê, bi wê rengê wê were li ser ziman bê.
Li vir wê, di vê rewşê de wê, di rewşa malê de wê, wê, devera lê mal dihê afirandin, amûrên ku ew mal bi wê dihên afirandin, tiştên ku ew mal bi wan dihê çêkirin û hwd wê, ew hemû wê weke aliyna ku wê di vê çerçoveyê de wê, mirov dikarê wê, weke aliyna ku wê bihayê wan ji mirov wê werina standin bê.
Em li vir wê jî wê, werênina li ser ziman ku wê rewşa xwarinê mirov dikarê wê, bi vê rengê wê, zêdetirî wê li ser wê bisekinê. Ber vê yekê wê, di roja me de wê, deverên xwarin firotinê ên weke xwaringeh û hwd wê hebin. Ew jî wê, dema ku ew xwarinê di firoşîn wê, ne tenê wê xwarinê wê bi firoşîn. Wê devera ku mirov li wê rûniştîya û her wusa wê xismeta ku ew di wê de dikin jî wê, ew wê jî wê bi firoşin. Di vê çerçoveyê de wê, mirov wê, bêî ku ew di farqê de wê gelek tişt û rewşan wê mesrefên wan wê ji berîka mirov wê derkevin.
Di vê rewşê de mirov wê jî wê, di dewama wê de wê, werênê li ser ziman ku wê, weke aliyekî giring wê xwe bidina dîyarkirin bê. Her wusa wê, mirov wê, dikarê wê, werênê li ser ziman ku wê, weke aliyekî giring wê, xwe bide dîyarkirin bê. Her wusa ez li vir wê jî wê, weke aliyekî giring wê, werênima li ser ziman.
Di rewşa firotina tiştê de wê, bihayê wê tiştê ku mirov wê, li wê dihizirê wê, bi wê re wê bibînê ku wê gelek lê zêdekirinên bi xiyalî û her wusa kirinên weke ku ew hatina kirin û hwd wê, werina kirin. Di rewşa du pakêtên rûn ên di taştê de ku ew dihên xwarin de ku ew ambalaja wan cûda bê wê çawa wê, bê sedema bihayekê cûda ê di nava wan de? Yan jî wê, dema ku mirov wê li du deverên cûda mirov wê heman tiştê wê bikirê wê çawa wê li deverekê ji devera din wê erzantir û ankû girantir bê? Ev rewş wê, weke rewşna ku mirov wê, dikarê tenê bi deverê re wê werênê li ser ziman? Di aslê xwe de wê, ev rewş wê, weke rewşna ku wê, hertimî wê, wê çawa ya di berîka mirov de wê were hildan bê. Di rewşeka giştî a kapîtal de wê wateya wê, wê, bi rewşa dewrûdayimîya malê a bi firotinê re wê ev wê were li ser ziman. Ev jî wê, dema ku mirov wê, di dewama wê de wê gotinekî li ser wê bibêjê mirov wê, karibê wê bibêjê ku wê, dema ku ew mal hat çêkirin wê ew were firotin bo ku ew yê piştre yê ´nû´ were çêkirin. Di vê çerçoveyê de wê, bi vê rengê wê, ew wê li wê were hizirkirin. Wê dema ku mal ew hat çêkirin jî wê, çawa wê ew mal wê were firotin û wê li kê û wê çawa wê were firotin wê li wê jî wê were hizirkirin. Ev jî wê, weke aliyna wê bi wê malê re wê li wan wê were hizirkirin bê.
Di dewama wê de mirov dikarê wê jî wê, werênê li ser ziman ku ew mal wê, weke semyana bi tevger jî bê. Mirov dikarê wê, di wê rengê û awayê de jî wê, werênê li ser ziman. Semyane bûjan bê. Ew semyan wê, dema ku ew dihê çêkirin wê, yek kêm û ankû yek zêde wê, bihayê wê, were kifşkirin û wê li ser wê re wê ew mal wê bi çiqasî wê were firotin wê were kifşkirin. Wê, di vê çerçoveyê de wê, ew mal wê çiqas pere bê wê bi wê rengê wê li wê were hizirkirin. Mal wê, bi vê rengê wê weke semyanê bûjen wê semyanê pereyî jî wê, weke yê malî wê temenê dest gûharîna wê jî bê. Wê, di vê çerçoveyê de wê, ji vê aliyekî ve jî wê, mirov dikarê wê werênê li ser ziman. Di rewşa ´semyanîya metayî´ û ya pereyî de wê, li vir wê were ditin ku wê tevgerîya di temenê ya metayî û ankû bûjenîyî de wê, di temenê ya pereyî û dewrûdayimîya wê de jî bê. Mirov wê di vê rengê de wê bi hevdû re wê werênê li ser ziman. Mal wê, weke aliyê herî zêde wê bi tevger bê. Tevgerîya bi semyanîya malî re ku ew heya wê, di wê rewşa dewrûdayimîya semyanîya pereyî de jî wê, temenê wê biafirênê. Mirov wê, dikarê wê weke aliyekî giring wê, di vê rewşê de wê, werênê li ser ziman. Her wusa wê, weke aliyekî giring wê, semyanîya bûjanî(metayî) ku mirov wê dihizirê wê, ew wê, weke şêwayekî malî ku wê serifendina wê, li ser rewşên jîyane me û jîyankirina me bê. Wê, bi wê re hoyandî bê. Wê li vir wê di çerçoveya pêdîvî, pêwîstî û pêwîstînîyên jîyanî de wê, ew wê were dîtin. Lê li rex wê, xwestek û û pêwîstî wê, weke dû bêjeyên bi watelêkirinên xwe re wê cûdabin. Wê, hoyandina di nava xwestekê û pêwîstîyê de wê, ew ji aliyekî ve wê hevdû temem bikin. Lê xwestek wê, aliyekî wê yê ajoyî wê hebê ku wê, weke ku wê di roja me de wê ew wê were şîyarkirin û wê li ser wê wê têgîna xwestekê re wê dervî pêwîstîyê wê zêdetirî wê çawa wê bi şêwayên weke xîtabkirina li hêstên xwestekê û hwd re ku wê, temenê çêkirin û firotinê wê werê afirandin wê, bi wê re wê, ew wê were dîtin. Ev jî wê, weke aliyekî wê yê din bê ku mirov wê li ser wê bihizirê bê.
Di rewşa xwestekê de wê, bi vê rengê de wê têgiha giring a bingihînî wê çi bê? Wê di serî de wê, di çerçoveya domandina jîyanê de wê pêwîstî bê. Lê li vir wê, xwestek wê, dema ku mirov wê, bi wê re wê li ser hêstan û pêşxistina hêstan re wê bihizirê wê, ew wê, encamên wê yên cûda wê hebin. Mirovekî ku ew pêwîstîya wî ya bi cilên li xwekirinê nebê ku ew herê li sûkê û gomlekekê ku ew li wî xweşik hat wê bibînê û wê pirr bixwezê. Wê piştre ew wê bikirê û wê werênê malê. Wê ew wê, weke xwestekê bê. Lê li vir wê, weke aliyekî giring ê din bê ku mirov wê werênê li ser ziman bê.
Her wusa di vê çerçoveyê de wê jî mirov dikarê wê, werênê li ser ziman ku wê ev jî wê, weke aliyekî giring wê xwe bide dîyarkirin bê. Di serdema me ya gelemper de wê, li ser têgîna xwestekê re wê şîyarkirina hêstan û ankû pêşxistina wan wê, bi danîşanên weke bi pêşnasîyê(reklem) û hwd re wê, xwe bide dîyarkirin. Ev jî wê, bi wê re wê, çawa wê çerçoveya daxwezê û xwestinê(´arz û talep´) wê, pêşbixin û wê li ser wê re wê rewşa xwe domandina bi çerçoveya kapîtalî re wê were pêşxistin wê bo wê, ew wê were pêşxistin.
Têgîna daxwezê û xwestinê me hinekî li deverekê li jor li ser wê sekinî bûn. Lê ev rewş wê, weke ku em wê dibînin wê di serdemên gelemper de wê bi vê rengê wê weke şêwayekê polîtîkî ê di temenê ramyarîyên firotinê de ku wê werina pêşxistin bê. Ahenge di nava daxwezê û xwestinê de ku ew dihên pêşxistin wê, di vê çerçoveyê de wê, weke aliyekî giring ku mirov wê pêşbixê bê. Li vir wê, daxwez wê, bi xwestinê re wê derkeve li ser rewşa pêwîstîyên jîyanî re. Ev jî wê, weke rewşeka ku wê, bi wê re wê çendî ku wê ew zêde bibê wê rewşa dewrûdayimîtîyê ku wê zêdetirî wê, were pêşxistin bê. Ahenga nava daxwez û xwestinê de wê dema ku ew, pêwîstîya li hevdû hanînê wê hebê. Dema ku wê, malek zêde wê were çêkirin û ew di dest de wê bimênê wê ew wê, weke ku ew ji berîkê herê bê. Ber vê yekê wê, li gorî xwestinê tevgerîna pêşxistina bi daxwezê re wê, weke aliyekî ku wê, di çerçoveya wê parastina ahenge di nava wê de bê. Di roja me de wê, di nava jîyane gelemper de wê, temenê têgîna xwestinê ku ew dihê pêşxistin wê, hertimî wê li ser têgîna ´tiştên nû´ re bê. Minaq wê, weke ku em di rewşa telefonên berîkê de wê dibînê wê her heyv wê, modelek wê weke ya ´nû´ wê were pêşxistin û ajotin li bazarê. Wê, mêyla xwestekê wê bi rengê şanîkirinê û pêşnasîyan û hwd re wê bidina li ser wê. Wê mirov wê bi wê rengê wê were teşwîkkirin ku ew wê bikirê. Wê bi vê rengê wê, ew çendî ku ew zêde ew malê ku ew zêde hat firotin wê, bi wê re wê xwediyê mêl û ankû bazara wî malî wê zêdetirî wê qizinc bikê. Wê, di vê çerçoveyê de wê makanismayên wê yên bazarî wê werina pêşxistin.
Di rewşa çêkirina malan de wê, di roja me de wê, bi vê rengê wê zanîn wê weke aliyekî giring ku wê, di temen de wê werê pêşxistin bê. Zanist û hwd wê, bi hemû beşên wê re wê, were xistin li temenê wê pêşxistina tiştê bo firotinê de. Di rewşa bazarê û tiştê ku ew di wê bazarê de dihên firotin de wê, bi vê rengê wê rewşa zaninê wê bi pêşketinên wê re wê hebê.
Tişt wê, dema ku ew dihê pêşxistin wê li ser çi xwestekê û bi çi xosletê wê were pêşxistin wê ew jî wê, bi wê re wê, were pêşxistin. Di aslê xwe de wê, wê aliyekî pêşxistina tiştê a bi zanînê re wê, weke aliyekî bûjenîkirina wê zaninê a bi awayekî afrînerî jî bê.Wê, mirov dikarê wê, bi wê rengê wê werênê li ser ziman. Zanin wê xosletên wê yên afirandinê ku ew bi vê rengê dihên pêşxistin bi temenê wê re wê, ew jî wê, weyna wê, di rewşa pêşxistina zaninê bi wê tiştê re jî wê bide nîşandin. Zanin ku ew dibê tişt wê, tişt jî wê, weke zaninek wê xwediyê wê fêr û azmûnekê bê. Wê, li ser wê re wê rewşeke peresendinî wê xwe bi rewşa afirandinê re wê, di xate pêşxistina aqil de wê, bi vê rengê wê bide dîyarkirin.
Têkilîya zaninê û tiştê wê, ji aliyekê ve wê bi fêrûazmûnî bê. Lê ji aliyê din ve jî wê, bi vê rengê wê bi rengê wergerendina li tiştê û hwd bê. Di vê rewşê de wê, bi awayekê wê xwe bide dîyarkirin. Di vê çerçoveyê de mirov dikarê têgînên aqil û zanîna fîzîkê a ´afrîner´ wê bi mînaqî wê di vê rewşê de wê, bahse wê bikê û wê werênê li ser ziman. Têgîna darêjkê û fahmkirina wê bi felsefîkî û zanînî wê weke aliyekî giring bê ku mirov wê, di çerçoveya fêrûazmûnên xwe de wê, di temenê wê rewşa pêşxistinê de wê hilde li dest bê. Wê, ev wê weke aliyekî wê wê yê giring wê xwe bide dîyarkirin.
Pêvajoyên zanînê û pêşketina wê, ku mirov wan dişopênê mirov wê bi wê re wê, kifşbikê ku wê, dem bi dem wê li ser aqil re wê gelek rewş û tişt wê li wan wê were hizirkirin. Wê rewşa tiştê wê ji gelek aliyan ve wê were hildan li dest bo fahmkirinê. Tişt ji çi çêdibê û hammadeya wê çi ya wê, li ser wê were hizirkirin. Wê, hewl were dayîn ku ew were fahmkirin. Bi wê re jî wê, dema ku ew diafirê û ankû dihê pêşxistin wê, bi çi, çawa û wê bi kîjan aqilî wê were kirin wê, li ser wê were sekin in. Di temenê wê de jî wê çi aqil wê ew wê, bi me bide kirin? Wê li ser wê were sekin in. Wê hewl were dayin ku ew were fahmkirin. Di dewama wê de wê li ser aqilê dana kirinê û hwd wê, were sekin in. Aqilê dana kirinê wê, aqilekî çi û çawa bê? Wê weke aqilekî afrîner û yê dana kirinê wê hin bi hin wê ´navê xwûdê´ wê di temenê wê de wê derkeve li pêş. Heta demekê wê ew wê bi wê were hizirkirin. Piştî ku mirov bixwe ew tiştan çê dikê û bidest hizirkirin li wê dikê û dibînê ku ew tişta çê dikê wê, ew çêkerî û afrînerî çawa di wî de heya wê li ser wê bihizirê. Ev jî wê, bi demê re wê, di dewama wê de wê bi pêşveçûnên aqil re wê li ser wan wê were hizirkirin bê. Wê, ew wê weke temenna hizirkirinê bin. Mirov weke zindiyekî ew ji kû tê û wê heê kû? Çawa afirîya? Mirin heya û ber çi ya. Piştî mirinê wê çi hebê? Yan jî wê tiştek we hebê? Bi wê rengê wê gelek pirs û hizir wê li dûv hevdû wê di mejiyê mirov de wê biafirin û mirov wê li ser wan wê bihizirê. Hizra afirandinê wê, weke hizreka ku wê, mirov wê pirr zêde wê, serî li ser wê bi wastênê bê. Piştî ku felsefe bi hizirkirinên xwe re gihişt tîrîtî û têrbûnekê wê, di dewama wê de wê zanîn û aqilê kirinî wê pêşkeve. Wê bi wê re wê li ser kirinê re wê, were hizirkirin. Di dewama wê de wê, weke aliyekî din ku mirov wê, bi felsefeyê re wê weke ´du-qutuban´ wê bi wê re wê bi ´îdealîsmê´ û ´metalyalismê´ re wê kifşbikê wê, ew ji hevdû cûdabûn wê bibê. Wê bi wê re wê, hin bi hin wê fêrûazmûn wê weke têgîneka çavkanî wê di temen de wê were hizirkirin. Mirov wê, tiştan wê ji fêrûazmûnên xwe wê fêrbibê û wê çêbikê. Wê bi vê rengê wê rengên hizirkirinê wê biafirin. Di dewama wê de wê, rengên hizirkirinên ên weke "ji ber xwe bûyîn" û ankû "ji xwe re bûyîn" û hwd wê werina li ser ziman. Yanî wê, ti hêz û qûdretên ku ew bi hêza xwe wê afirandin didin kirin û ankû nadin kirin wê nebin. Wê mirov wê, bi fêrûazmûnên xwe re wê, xwediyê wê bê. Wê bi aqil û zanîna xwe re wê bigihijê wê fêrbûnê û wê têgihiştina wê. Wê ev wê weke azmûnekê bê. Her wusa wê, dema ku wê aqilê mirov wê li ser afirandinê wê bihizirê wê, di vê çerçoveyê de wê, li ser kirinên me re wê weke devereka çavkanî wê fêrûazmûn wê, bi zêdeyî wê derkeve li pêş. Mirov wê bi fêrûazmûnên xwe re wê, çawa wê bijî wê, serî wê li ser wê were sekin in.
Di têgînên felsefîkî ên weke yên "hebûnîtîyê" û ankû "egnistanisyalismê" de wê, bahse azmûnê di temenê fêrbûna di jîyanê de wê bikê. Mirov wê, weke afirandêrekê ku wê encama kirinên xwe bê. Wê çavkanîya wî ji kirinên wî bê. Wê tiştên ku ew çêdikê wê weke berhemna ku ew ji fêrûazmûnên wî bin. Wê bi vê rengê wê li ser wê werê hizirkirin. Çavkanîya pêşketina di jîyanê de wê, bi wê re wê were hanîn li ser ziman. Li vir em divê ku wê rewşa baş fahm bikin ku wê, di jîyanê de wê aqilê afrîner ku ew pêşket û pêde wê, bi demê re wê, weke aliyekî giring wê, xwe di vê çerçoveyê de wê, weke temenekê afrîner wê bide dîyarkirin. Mirov wê, dikarê wê, weke aliyekî teybet wê, werênê li ser ziman.
Fahmkirina mirov a di jîyanê de wê, di nava jîyane mirov de wê, di temenê kirinên mirov de bê. Wê, her wusa weke ku me hinekî li jor bahse çêkerîya di jîyanê de kir. Bi wê re me bahse rewşên afirandinê di temenê domandina jîyanê de wê kir. Lê bi wê re jî wê, rewşê ku ew çawa di awayekê nebaş de ew nêzîkatî li wê dihê kirin me, ew jî hinekî hanî li ser ziman. Di dewama wê de wê, rewşa weke çêkirina tiştan ku ew tiştên xwarinê bin û ankû tiştna din bin wê, ew bi wê re wê çawa wê, di dewama wê de wê, werina pêşxistin em li ser wê sekin in. Ev jî wê, weke aliyekî giring bê ku em li ser wê di sekin in. Her wusa ez li vir wê werênima li ser ziman ku wê, gelemperîya di jîyanê de ku ew pêşdikeve wê, di nava wê de wê çawa wê tişt wê, bi gelek awa û mînaqên wê were wê weke wê werina pêşxistin jî wê, bi wê re wê, weke xosletekê wê yê pêşketinê ê bi jîyane girseyîbûnê re wê were dîtin bê. Mirov wê jî wê, divê ku wê werênê li ser ziman.
Di rewşa çêkirina tiştan de wê, di vê çerçoveyê de wê, aqilê mirov wê, kar bikê. Wê li ser temenê bi fêrûazmûnên me re wê kar bikê. Di vê awayê de wê, afirandina tiştê wê bibibê. Di aslê xwe de wê, aqil wê çawa wê weke têgîneka afrîner wê xwe bide dîyarkirin wê, bi serê wê weke aliyekî vê mijare me ku em wê divê ku wê bi serê xwe wê hildina li dest bê. Wê weke aliyekî giring ê temenê wê fahmkirina wê lêkolînê jî wê ew bê. Ber vê yekê mirov, çendî ku mirov li ser afrînerîya aqil bisekinê û wê werênê li ser ziman wê cihê wê bê û wê rast bê. Wê di fahmkirin û gihîna fahmkirina wê de wê, baştir bibê. Di nava jîyane gelemper de wê, weyna aqilê afrîner û bi şêwayekê wê yê din yê aqilê kirinî wê, pirr zêde wê li pêş bê. Di vê çerçoveyê de wê, mirov divê ku wê li ser wê bisekinê. Di aslê xwe de mirov, wê kifş dikê ku wê, di rewşa fahmkirina me ya di vê xalê û ankû nûqteyê de wê têgîna zanîna kirinê wê weke kirdeyea di xwe de ku ew bi awayekî vekirî û safî dide dîyarkirin wê, têgîna afrînerîyê bê. Di vê çerçoveyê de ku mirov li kirinê bihizirê afrînerî û ankû li afrînerîyê bihizirê ku wê kirin wê, bi wê re wê were bîra me wê ne belesebeb bê. Wê têkiliyeka wê ya bi vir ve girêdayî wê hebê. Mirov dikarê wê, di vê çerçoveyê de wê, werênê li ser ziman. Wê, aqilê me, wê weke ku wê bi awayekê xwezayî jî wê were li ser ziman wê "aqilê me, ji gelek tiştan re wê bixabitê." Yanî wê aqilê me wê gelek tiştan wê bi xwe re wê biafirênê û wê dênê li holê. Di vê rengê û rewşê de wê mirov wê, weke aliyekî giring wê werênê li ser ziman.
Di serdema me de wê, bi rastî jî wê aqilê me wê ji gelek tiştan re wê bixabitê. Wê gelek tişt wê, werina pêşxistin. Wê, di nava jîyane aborî û hwd de wê, çêkerîya me wê, weke aliyekî jîyanî ê xwe bi wê jîyankirinê bê. Wê, dema ku mirov wê bi çi awayê bê ku wê mal û ankû wê tişt wê çêbikê wê çawa wê bi wê bijî wê, bi wê hizrê û mantiqê wê çêbikê. Tiştên ku ew hatina çêkirin jî wê, werina ajotin li bazarê. Wê ew tişt wê li bazarê wê dest bi gûharênin. Yan jî wê, bi şêwayekê wê tişt wê bi hevdû wê bi rêya waraqayan û ankû pereyan wê were gûharandin. Di vê rewşê de wê, pere wê weke rewşeka navî a bi hevdû gûharandinê bê. Di vê çerçoveyê de wê, mirov dikarê wê, werênê li ser ziman.
Pere wê, dema ku ew hat pêşxistin û bi temen û destûrkirin û pêde wê, weke rewşeka ku wê hêjabûn û nirxbûna tiştê wê bi wê re wê were pîvandin bê. Wê bê amûr û ankû ´metayê´ danûstandinê. Wê rewşên weke kifşkirina bihayê pereyê wê, destûrên ku ew dihên pêşxistin wê, di roja me de wê ramyarîyan pereyan re wê, di çerçoveya têgîna aborîyê de wê, were pêşxistin. Gotina ´pereyê´ wê di kurdî de wê, were wateya ´parvekirinê´. Wê piştre wê weke gotineka ku wê, were bikarhanîn jî bê. Minaq wê li tirkiya wê ev nav pereyê wê were bikarhanîn. Lê ev nav navekî kurdî ya. Di rewşa pereyê de wê, weke amûra pevgûharandinê bê. Wê demên berê de wê, bo ku ew nirx û hêjabûyîna pereyan were dîtin wê, di nava kurdên berê de wê ji zêr, zîv û hwd wê, ew bi waraqayî(di kurdî de navê pereyê hesinî jî ya) wê biheta çêkirin. Wê bi vê rengê wê hêjabûn û nirxbûna wê, biheta pêşxistin. Pere wê, di serdemên berê de wê weke ku em di nava kurdan de dibînin wê, pere wê, weke ´waraqa´ wê ji zêr û zîv wê bihetan çêkirin. Ev wê, weke bihayê tişta ku ew bi wê biheta kirin bû. Piştî ku wê waraqayên zîv û zêr wê derkevin wê, ev wê bandûrê wê di nava jîyane civakê de wê, li rewşa pevgûharandina tiştên weke mal bi hevdû jî wê bikê. Wê mirov wê, êdî wê tişta wê bo ku ew tiştekî din wê bikirê wê mal bi xwe re wê nebê û nedê bi mal. Wê, bi wê re wê, dema ku ew tiştekî bikirê wê, waraqayên zîv û zêr wê berdêla wê bide. Ev jî wê, weke aliyekî giring û teybet bê. Di rewşa pêşketina rewşa pereyên zîv û zêr de wê, ev rewş wê, piştre wê, li rex wê bronz jî wê were bikarhanîn. Lê pere weke navê giştî ku wê bi wê bahse "parvekirinê" wê bikê wê, bi wê re wê, tişta ku ew weke hevdû li hevdû hat parvekirin û li ser wê parvekirinê re ew bi hevdû re hat li hevdû pevgûharandin wê, bo wê were bikarhanîn. Wê bi vê mantiqê, wê gotina ´parvekirinê´ wê, weke navê wê pevgûharandinê wê, were hanîn li ser ziman. Her wusa di dewama wê de mirov dikarê wê jî wê, werênê li ser ziman ku wê, tişta ku ew dihat parvekirin wê, çawa wê ew weke hevdû wê were parvekirin û pevgûharandin wê, weke ku wê kurdan bikira wê bi ´albê´ wê bikira. ´Alb´ wê, navê wê tişta ku ew bi wê weke hevdû dihat parvekirin û pevgûharandin bû. Gotina "parê" û ankû "bahrê" wê, di heman wateyê de wê, di vê rewşê de wê pêşî wê bo parvekirina bi ´albê´ wê were bikarhanîn. Bahr wê ji parê wê cûdahîyeka wê ya wateyî wê hebê. Gotina ´bahrê´ wê dem bi dem wê ji ber ku wê li ser parvekirina bi albê re wê were li ser ziman wê, weke ´navê wê´ jî wê, were bîrhanîn. Bi gotineka din wê, navê ´li hevdû beşkirinê´ jî bê. Dema ku bahse bahrê hatkirin wê, weke ku wê bahse albê û parvekirina wê ya bi albê dihêkirin wê, di cih de wê, ew wê were bîra mirov. Ew jî wê, ew bê ku "wê, para(bahra) ku ew weke ya mafê wî û li wî dikeve û divê ku ew were dayîn" wê, bi wê re wê were hanîn li ser ziman bê. Gotina bahre wê, çendî wê, bi vê rengê wê xwediyê wateyekê bê wê, weke gotinên din ên kurd wê gelek wateyên din ên wê jî wê hebê. Minaq wê navê ´bahre avê´ jî wê bi wê, were bi navkirin. Ji bahrê mazintir wê derya(okyanûs) bê. Di vê çerçoveyê de wê, mirov dikarê wê, werênê li ser ziman. Lê ya ´pere´ û ankû ´pärê´ wê di wateya ´beşkirina weke hevdû´ û ankû ´parvekirina weke hevdû´ û hwd de wê, were bi watekirin û wê were hanîn li ser ziman. Wateya ku ew bi wê re ew, dihê li ser ziman jî wê ew bê. Rewşa pereyê wê weke rewşeka ku wê, bi wê re wê binirxî wê were kifşkirin bê. Wê li ser wê re wê, ew wê were dîtin. Lê ew jî wê, pêşî wê bi nirxîtîya wê re wê, bi tiştê re wê were pîvan. Dema ku wê bahse pîvanê wê were kirin wê, weke hevdû pîvandin wê, hertimî wê li ser wê were sekin in. Li ser gotina "alba pîvanê" jî mirov wê, bibêjê ku wê, xwediyê awayekê ku wê, herkesek wê weke hevdû wê hizirbikê û wê tefkîrbikê. Wê di vê çerçoveyê de wê, alb wê, were hizirkirin. Alb li kûderê bê wê, ew alb bê. Wê weke xwediyê heman pîvanê bê. Wê, bi vê rengê wê ew wê were pêşxistin. Yan jî wê, nirxîtîya xwe û rewşa kifşkirinîya xwe ya li ser tiştê re wê ji tiştê wê bigirê bê.
Mirov tiştê wê dema ku ew çêkir wê bi wê re wê, weke ku wê di xwe de jî wê tiştna wê pêşbixê. Minaq wê, fêrbûnekê wê li ser wê çêkirinê û ankû dîtina wê çêkirinê re wê di xwe de wê pêşbixê û wê bicih bikê. Wê, bi wê rengê wê ew jî wê, weke aliyekî wê têkiliya afirandinê û hebûna me ya bi hevdû re jî bê.
Ew jî wê, di mejiyê mirov de wê, hem bi hebûna xwe re wê bibê û hem jî wê bê temenê biriqînên nû ku mirov wê kifşbikê, wê pêşbixê û biafirênê. Di roja me de ev weke felsefeyeka pêşxistinê zêdetirî ew xwe dide dîyarkirin û pêşxistin. Felsefeya pêşxistinê wê, di aslê xwe de wê, weke felsefeyeka jîyanê û peresendinî a bi ber pêşarojê ve jî bê. Di serdemên gelemper de wê, ev rengê hizirkirinê wê zêdetirî wê xwe bide pêşxistin. Wê ji aqil derhanîna tiştê wê bi vê rengê wê zêdetirî wê bibê û wê derkeve li pêş. Di aslê xwe de gotina ji aqil derhanîna tiştê wê, weke gotineka ku mirov temenê wê, li ser fêrûazmûnên xwe bide rûnandin û wê fahmbikê bê. Lê bi wê re wê, weke gotineka ku wê, ji gelek aliyên aqilî û felsefîkî ve jî wê, pêwîstî bi wê hebê ku ew were hildan li dest û fahmkirinê bê. Mirov bi aqilê xwe re wê, di serdema me ya gelemper de wê, bi hişmendî wê hevnasînê wê bi ji aqil derhanîna tiştê re wê bikê. Piştî ku ev hevnasîn kir û pê de wê, di jîyane xwe de wê, aqil wê weke aqilekê pêşxistinê wê di vê rewşê de wê li ser hişê wê re wê were hildan li dest û pêşxistin.
Wê hertimî wê, tişt wê were pêşxistin. Di nava jîyanê de wê mirov wê, bi wê rengê wê, ew wê, xwediyê rewşek afrîner bê. Semyanîya bi tevger wê, di roja me de wê, di çerçoveya têgîna bazarên serbest û her wusa malê ku ew bi vê rengê hertimî di pêvajoyek afirandinê de ya û dihê pêşxistin de wê, xwe bide pêşxstin. Wê, di dewama wê de wê, weke aliyekî wê yê din jî wê, rewşa bazare pereyê weke ´borsa´yan û hwd wê li ser wê rewşên kifşkirina nirxê û bi wê re ya firotinê û hwd re wê pêşkeve. Borsa wê, weke cihên kirin û firotinê ên li ser nirx û bihayê dide kifşkirin re mirov wê, dikarê wê li ser wê bisekinê. Wê, li vir wê, weke leyistina li ser nirxê a bi pereyê û ankû bihayê re wê, were dîtin. Wê ew wê, bi wê re wê, xwediyê rewşekê bê. Ev wê di encama wê pêşketina jîyane gelemper de wê, xwe weke pêşketinna ku ew didina dîyarkirin bin. ...o.....
Nişê; ev nivîs ji pirtûka nivîskarê kurd Abdusamet Yigit a bi navê "li ser dîroka aborîyê" hatîya girtin. Nivîs ji beşa pirtûkê a giştî a duyemin a bi navê "Bi dîroka aborî re pêşketina gelemperî û ankû ´globalîsmê" hatîya girtin. Di heman beşa pirtûkê de ji beşa pirtûkê a di hundûrê vê beşa duyem de wê, ji beşa navarokê a bi navê "Jîyane pêşesazîyê û di reng û awayê de pirr zêde pêşxistina afirandinê" hatîya derxistin.
16.09.2017/Abdusamet Yigit